626 – TRIVIUM GEBOUW VOOR DE CHEMIE VAN DE KUL FACULTEIT

• Omgeving.
• Architectuur.
• Binnenhuisarchitectuur.
• Structuur.
• Speciale technieken.

Internationale wedstrijd op uitnodiging. 

De site
Campus Arenberg van de KU Leuven (‘Katholieke Universiteit Leuven’) ligt in een groen en open kader aan de rand van de stad. De campus beschikt over een zeer vlotte auto- en fietsverbinding vanuit het stadscentrum.

‘Trivium’ is de naam van het nieuwbouw onderwijs- en practicagebouw dat, zoals voorzien in het masterplan, opgetrokken zal worden tussen de bestaande gebouwen van het departement Chemie, die dateren uit 1965 en bestaan uit twee aula’s (met respectievelijk 300 en 400 zitplaatsen) en twee klassieke schoolgebouwen (leslokalen en laboratoria).

Het project
Het ‘Trivium’ gebouw zal plaats bieden aan een aula voor 500 personen, het rectoraat van het departement Chemie (receptie, kantoren, vergaderzalen), leslokalen, laboratoria, collaboratieve ruimtes, restauratieruimtes, ontmoetingsplekken en sociale ruimtes. De collaboratieve ruimtes zijn spatieuze leerruimtes die afgestemd zijn op de kringwerking van de studenten. De directe omgeving moet voldoende ruimte laten om te vermijden dat binnenkomende en buitengaande personen en wachtende studenten elkaar hinderen.

Het gebouw moet bovendien een flexibele inrichting krijgen met een transparant gelijkvloers en een uitstekende toegankelijkheid. Comfortabele en verluchte leslokalen met voldoende lichtinval zijn een must.

Richtsnoeren voor het project
Zowel bij de inplanting als bij het volume van het gebouw werd aandacht besteed aan toegankelijkheid, rust en eenvoud. Hierdoor wordt de optimale concentratie en veiligheid van de gebruikers verzekerd. Het gebouw is georganiseerd rond publiekelijk toegankelijke ruimtes en wordt omringd door een ​​binnentuin. Het resultaat is een sereen, zonovergoten, duurzaam en sfeervol geheel.

Het uitgestrekte campusplein (110 m x 55 m) voor het faculteitscomplex, loodrecht op de lengteas van de campus, zorgt voor een goede lichtinval en kadert in het masterplan.  Het gebouw, dat uitgeeft op het prachtige landschap van de Dijlevallei, baadt in de zon dankzij de onbebouwde zone in het zuiden. De verschillende gebouwdelen zijn georganiseerd rond dit centrale punt.

Het gebouw fungeert als een vernieuwend stadselement dat de verschillende bestaande gebouwen van het departement Chemie verbindt, waardoor de belangrijkste lengteas van de campus wordt versterkt. Het geeft in het oosten uit op het uitgestrekte plein dat in verbinding staat met de andere departementen.

Het grootste gedeelte van het gebouw is geconcentreerd in een lang smal volume, met vijf verdiepingen, met dezelfde hoogte als de bestaande gebouwen waar het aan grenst. Dat was de enige mogelijkheid om de stadselementen (plein, lengteas, binnentuin) van voldoende zonlicht te voorzien en de bestaande bomen te behouden.  De hoofdingang steekt uit over het plein en situeert zich in het verlengde van de grotendeels in glas uitgevoerde benedenverdieping. Royale ademruimtes en balkons met uitzicht op de campus brengen dit gebouw tot leven.

De nieuwe cilindervormige aula bevindt zich naast de twee bestaande aula’s waardoor een lage ‘​cluster’ wordt gevormd. De ruim bemeten tussenruimtes zijn bedoeld om te vergaderen, een hapje te eten of even uit te rusten. De in het oog springende gevel van het gebouw geeft uit op het voorplein.

Functionaliteit
Het lange balkvormige gedeelte van het hoofdgebouw zweeft boven het toegangsplein en steekt uit over de hoofdingang. Op het gelijkvloers bevinden zich het decanaat van het departement, de diensten en de publiek toegankelijke ruimtes.

De nieuwe aula, de bestaande aula’s en de grote foyer/cafetaria bevinden zich op de twee onderste verdiepingen. Ze zijn op doordachte wijze georganiseerd en verdeeld.

Op beide verdiepingen vertrekt vanuit de toegangshal een binnenstraat, met verticale belichting, met acht trappen op op regelmatige afstand van elkaar, en slanke bruggen die uitgeven op de leslokalen. Het is een bijzonder gezellige ontmoetingsplek die tevens een centrale rol speelt in de fysica van het gebouw, zowel wat betreft natuurlijk licht (dit is de meest efficiënte manier om het zonlicht zonder verblinding tot in de kern van het gebouw te brengen), als wat betreft ventilatie, omdat het zorgt voor de afvoer van de verontreinigde lucht.

De binnenstraat ondersteunt een eenvoudige evacuatie in geval van brand en biedt een betere toegankelijkheid voor mensen met een handicap.  De royale afmetingen zijn, in overeenstemming met de planning, berekend voor een bezettingsgraad van 1500 personen, terwijl de bezetting op piekmomenten op slechts 850 personen geschat wordt.

Structuur
Het slanke en lange hoofdgebouw is over 1,35 m modulair ingericht voor een flexibele indeling van de verschillende verdiepingen.

De structuur, die bestaat uit kolommen en balken, is voorzien van betonplaten die zijn verlicht met polystyreenblokken. De massa van deze platen wordt ‘s nachts gekoeld door inschakeling van het ventilatiesysteem. De lokalen zijn slechts op 50% van hun oppervlakte voorzien van verlaagde plafonds om deze massa met frisse lucht te koelen.

Materialen
De geïsoleerde en beklede gevel is voorzien van ramen op regelmatige afstand van elkaar. Er is zonnewering aangebracht op de zuidelijke gevels om oververhitting te vermijden.

De ‘low-tech’ installaties zijn opgebouwd uit zichtbare, toegankelijke en gemakkelijk vervangbare onderdelen.

Energie
Middelenbesparing is een centrale component van duurzame ontwikkeling. Daarom is gekozen voor een compacte structuur (de verhouding tussen het beschermde volume en het warmte-verliesoppervlak is 2,50 m en de verhouding tussen bruto-/netto-oppervlakte is 1,35) met als resultaat een bijzonder goed geïsoleerd en energiezuinig gebouw.

LOCALISATIE Campus Arenberg, Celestijnenlaan, 200, 3001 Heverlee, België 50°51’45.2″N, 4°40’27.5″E
BOUWHEER Katholieke Universiteit Leuven (KUL) Willem de Crooylaan, 60a, bus 5570, 3001 Heverlee, België Tel. +32 (0)16 32 20 83 Dhr. Paul Lodewijckx, Hoofd divisie Laboratoria
ARCHITECTEN & INGENIEURS Philippe SAMYN and PARTNERS, architects & engineers sprl (SAI) Philippe SAMYN Steenweg op Waterloo, 1537 B-1180 BRUSSEL tel. +32 2 374 90 60 fax. +32 2 374 75 50 E-mail: sai@samynandpartners.com ISO 9001: 2008 / ISO 14001: 2004 / VALIDEO: 2009 Exclusieve eigenaar van de auteursrechten (copyright)

ONTWERPTEAM WEDSTRIJD (anonieme wedstrijd tijdens de eerste ronde)
Architectuur Design Partner : Philippe SAMYN
Administratieve partners : Jacques CEYSSENS
Medewerkers : Karim AMMOR, Giuseppe CARDILLO, Ottavia D’ELIA, Elitsa GESHEVA, Roser IGUAL, Denis MÉLOTTE, Vlad POPA, Paolo RUARO, Radu SOMFELEAN, Jean-Michel VAN DE PUTTE, Giulia VENTRE
Speciale technieken: Philippe SAMYN and PARTNERS sprl, architects & engineers.
Stabiliteit: Philippe SAMYN and PARTNERS sprl, architects & engineers.
Met de samenwerking van Speciale technieken : Flow Transfer International nv, dochtermaatschappij van SAI Hamstraat, 137 B-1180 Brussel, BelgiëTel. + 32 (0)2 375 75 40 fax. +32 (0)2 375 75 66
Stabiliteit : Ingenieursbureau MEIJER bvba Prins Boudewijnlaan, 53b B-2650 Edegem, België Tel. : +32 (0)3 448 25 00 fax. +32 (0)3 448 24 90
Bouwfysica : DAIDALOS-PEUTZ bvba Vital Decosterstraat, 67A bte 1 B-3000 Leuven, België Tel. : +32 (0)16 35 32 77 – Filip Descamps
Veiligheidscoördinatie : VEKMO nv Watermolenstraat, 41 B-3140 Keerbergen, BelgiëTel. : +32 (0)16 22 89 58 – Patrick Godelie
Picturale integratie: Georges MEURANT.

DOCUMENTATIE
Documentatiebeheer : Philippe SAMYN and PARTNERS (André CHARON and Quentin OLBRECHTS) 3D-beelden : Philippe SAMYN and PARTNERS (Vlad POPA)