409-ACADEMISCH ZIEKENHUIS (AZ) VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

De eerste fase volgt op een studie van een masterplan van de gehele ziekenhuissite. De meest dringende aspecten van deze studie houden de layout van een parking in en het creëren van bijkomende gebieden, zodat de zones die opnieuw organiseerd moeten worden vrijgemaakt kunnen worden.

Dit project voorziet een eerste fase die de reorganisatie van de verschillende zones in opeenvolgende stadia mogelijk maakt, om een oplossing te kunnen bieden aan de disfunctionaliteiten van de bestaande gebouwen.

Het gebouwvolume is het resultaat van een lange studie, gezien zijn locatie ten opzichte van een imposant gebouw van negen verdiepingen hoog. Verscheidene opties werden onderzocht, waaronder het creëren van twee ondergrondse verdiepingen. Deze oplossing heeft het voordeel dat het de beschikbare constructiegebieden vrijwaart, een grote en uitzonderlijke waarde voor zowel het ziekenhuis als de stad.

Voor zowel technische (afval, pompen van vuil water)  als psychologische (ondergrondse werkstations zonder daglicht) redenen, werd er zelfs niet één laboratorium ondergronds geplaatst. De voorgestelde structuur combineert de voordelen van een ondergronds gebouw met dat van een bovengronds gebouw. De vorm van het gebouw komt naar voren als een heuvel op het perceel, in het verlengde van het natuurlijke reliëf van het terrein.  Deze heuvel zal in de toekomst doorgetrokken worden naar de daken van de parking. De langse gevels worden bedekt met een samengestelde waterretentielaag en vulkanische aarde, voorzien van klimop en kruipplanten zodat het gebouw geïntegreerd wordt in de site zonder zich te verstoppen of de bestaande gebouwen te verdringen. Het zicht van het ziekenhuis naar Brussel wordt op deze manier behouden en de vijfde gevel – het dak dat bedekt wordt met groen – is meer aantrekkelijker dan een traditioneel plat dak. 

De vorm van het gebouw werd ook gekozen met een referentie naar het programma. De smalle bovenste verdiepingen worden gebruikt als burelen; de brede, multifunctionele en flexibele lagere verdiepen huisvesten de laboratoria.

Deze medische laboratoria bevinden zich op twee tussenverdiepen; de aanliggende dubbelhoge hal omringt de labo-zones en de technische burelen. De hal treedt samen met de groene gevel op als thermische buffer en ook als ontspanningsruimte in relatie met de twee verdiepen.  De hygiënische voorschriften voor de laboratoria zijn niet van toepassing voor de layout van de hal, zodat houten panelen gebruikt kunnen worden voor de wanden. De labo’s worden gescheiden van de hal door glaswanden. Deze transparantie voorkomt het gebruik van de hal als ongepaste en informele opbergruimte. De traditionele relatie tussen ziekenhuis en laboratorium wint aan vriendelijke atmosfeer, wat voordelig is voor de dagelijkse werksfeer en uitwisselingen tussen collega’s.

Op lange termijn zullen de uitbreidingen die in het masterplan voorkomen zeker uitgevoerd worden: het uitbreiden van de dagkiniek of de bouw van de nieuwbouw wordt mogelijk gemaakt door te snoeien in het aantal parkeerplaatsen of door gewoonweg een aanpalend gebouw van het Rode Kruis af te breken. Een toekomstige verbinding van het gebouw van de dagkliniek zal een eenvoudigere, overdekte link met de hoofdingang voorzien. Een transparante loopbrug wordt opgehangen tussen de noordgevel van de nieuwbouw en het gebouw waarin de hoofdingang zich bevindt, zodat een comfortabele ontspanningsruimte voor rokers ontstaat, die beter geapprecieerd wordt dan de ingang van het ziekenhuis.

De vertikale circulatiezones zijn zo ontworpen dat ze grote, flexibele modulaire ruimten creëren en dat de  toekomstige uitbreidingen gerespecteerd blijven. Ze worden geplaatst in de noordelijke en zuidelijke wachtgevels en, net zoals de aanliggende gangen waar een aanzienlijke hoeveelheid circulatie is, zullen ze het voordeel van natuurlijke verlichting genieten. De zuid- en noord-gevels zijn voorzien van strekmetaal die het licht filtert en oververhitting voorkomt.

Een aantal hoge openingen laten het daglicht diep binnendringen in de laboratoria. De burelen op de bovenste verdieping daarentegen, hebben horizontale ramen met panoramische zichten. Een breed groendak loopt langs de vensters.

Document E41_01/409-2 -Nl Editie 2007-06-20

Foto : Marie-Françoise Plissart
Model : Andrès Fernandez