© PHOTO : Ch. BASTIN et J. EVRARD
334 – SMITHKLINE BEECHAM BIOLOGICALS – MULTILEVEL CAR PARK
Rue de l’Institut à Rixensart
50°43’26.37’’N/4°32’06.72’’E
13.218 sqm.; 1996-2000 ; (01/334)
- Buitenaanleg
- Architectuur
- Stabiliteit
- Bijzondere technieken
- Project Management
- Constructiebeheer
- Budgetbeheersing
Het gebouw
Het gebouw, gelegen in het stadscentrum, langs de rechteroever van de Samber en tegenover het gehucht ‘Le Grognon’, werd opgetrokken in de jaren 60 volgens de plannen van Victor Bourgeois. Het moest worden gerenoveerd en uitgebreid om aan de huidige behoeften tegemoet te komen en te passen binnen de gewenste heraanleg van de Rue des Bouchers en langs de Samber.
Het gebouw bestond uit een theaterzaal voor 400 personen, die zich bevondt achter een balkvormig volume van vier verdiepingen met een gordijngevel die volledig naar het zuiden is gericht (met uitzicht op de Samber) en aanleunt tegen een gebogen balkvormig volume van vijf verdiepingen , de halvemaanvorm met een gordijngevel in het oosten en een blinde puntgevel in het zuiden.
Voor dit project wordt de bestaande constructie behouden, met uitzondering van de bijlokalen achter het toneel en in de noordwestelijke hoek van de site.
Er worden wel een tussenliggende mezzanine in het foyer van het grote zaal 450 (verdieping 1)en een extra verdieping aan de halvemaanvorm (verdieping 4) bijgebouwd. Alsook wordt het gebouw uitgebreid om de gewenste programmatie mogelijk te maken.
Zo wordt aan de oostelijke zijde en voor de halvemaanvorm de vooruitspringende cilinder met het voorportaal toegevoegd en wordt het achtergebouw in het noordwesten aanzienlijk uitgebreid.
Het nieuwe geheel omvat dus:
Op de benedenverdieping van de heraangelegde Rue des Bouchers (verdieping 1):
- de kleine kunstzaal voor 60 tot 80 plaatsen (in het paars op het plan) met zijn bijbehorende hal en doorgang (rood);
- een restaurant en winkels (lichtgroen);
- opnamestudio’s en vergaderzalen (felgroen);
- de ingang voor de vips, de artiesten, het personeel en de logistieke en technische zone (grijs).
Op de benedenverdieping aan de Avenue Golenvaux (verdieping 0):
- de hoofdingang voor het publiek (geel);
- de grote hal van het gebouw (rood, net zoals alle doorgangen op de hogere verdiepingen);
- een trainingslokaal onder de uitstekende cilinder (lichtgroen);
- de parterre van de grote zaal van 450-600 plaatsen (paars) met het plafondfresco van Yves Zurstrassen met bijbehorende foyer (blauw);
- het toneel met het achtertoneel en zijn kleedkamers (grijs).
Op verdieping 1:
- het vervolg van de kleedkamers (grijs);
- de mezzanine aan de foyer (blauw)
Op verdieping 1+:
- het grote balkon van de zaal 450-600 (paars)
- de zaal van 120-150 plaatsen in de uitstekende cilinder (paars) met
- bijbehorende foyer (blauw) en de artiestenkleedkamers (grijs);
- de mediatheek, de klaslokalen het creatief atelier (felgroen);
- de conciërgewoning in het westen (grijs).
Op verdieping 2:
- het nieuwe balkon van de zaal 450-600 (donkergrijs);
- de eerste administratieve lokalen in het westen (grijs).
Op verdieping 2+:
- het eerste balkon van de zaal met 120-150 plaatsen (paars);
- de museumruimte (groen) en zijn terrassen met beeldhouwwerken (donkergroen);
- de opslagplaatsen voor kunstwerken aan de grote zaal en de rest van de administratieve lokalen (grijs).
Op verdieping 3:
- de technischelokalen van de zaal met 120-150 plaatsen (grijs);
- de expositieruimte die zich uitstrekt over verdieping 4 (felgroen) en uitkijkt op
- een groot terras waar ook de Pechère-tuin gevestigd is (donkergroen);
- de studio’s voor artiesten (felgroen).
Alle openbare ruimtes zijn apart en rechtstreeks bereikbaar via de bestaande hoofdtrap en de nieuwe aangrenzende goederenlift.
De site en de stedelijke stromen
De zon verlicht het gebouw van ‘s morgens tot ‘s avonds en de overheersende zuidwestenwinden voeren de zuivere en frisse lucht aan vanuit het park van de citadel. Het onderzoek naar de geworpen schaduwen illustreert de zachte integratie van het project in de site.
Door de vrijgekomen gevels wordt het mogelijk om zowel de natuurlijke lichtinval als de natuurlijke ventilatie optimaal te benutten, vrij van lawaai en stof. Het gebouw vormt zo een scherm tegen de geluidshinder afkomstig van de Avenue Golenvaux, wat het idee van een zonovergoten Rue des Bouchers nog aantrekkelijker maakt.
De herinrichting van de omgeving is in de eerste plaats gericht op een vlotte doorstroming van voetgangers, mensen met een beperkte mobiliteit, fietsen en karren.
De nieuwe aanwezigheid van de Rue des Bouchers in het oosten en westen wordt mogelijk gemaakt door:
- een grote openbare draaitrap die onder de draaideur doorloopt en de straat met de Avenue Golenvaux verbindt;
- een liftverbinding tussen de niveaus -6 m en ‑4,10 m en de Pont de France (niveau 0,00 m);
- een bezoekersingang naar de zaal 60-80;
- tribunes voor 500 personen met uitzicht op het jaagpad;
- de zachte verbinding, ook voor gehandicapten, met het jaagpad (ook RAVeL), op niveau -6 m;
- de visuele verbinding met de grote muur aan de rechteroever van de Samber, ten noorden van Le Grognon;
- de Samber- en Maaspoort (met zijn glazen luifel, niet gebouwd) voor bezoekers die per boot aankomen;
- de voorgevel van het gebouw met zijn winkels, restaurant en terras;
- de ingang voor de vips, de artiesten en het personeel;
- de voetgangersverbindingen op Le Grognon via de Pont de France en de Pont du Musée.
Op die manier komt de volledige zuidelijke gevel uit op de Rue des Bouchers, voorbij de discrete toegangspoort voor vrachtwagens aan het pleintje in het uiterste westen.
Ter hoogte van de Avenue Golenvaux plaatst het nieuwe, vooruitspringende cilindervormige volume op voet het gebouw op de voorgrond in de stedelijke omgeving. Vanuit de Boulevard Brunell in de verte introduceert dit volume het halvemaanvormige gebouw van Victor Bourgeois. Omdat het gebouw boven het volume uitsteekt, krijgt het een majestueuze aanblik.
Microklimaten
Cenaero heeft de GIS-software (Geografisch Informatiesysteem), de CFD-simulatietools (Computational Fluid Dynamics) en het 3D-model van het project gecombineerd om de microklimaten binnen en rond het gebouw te onderzoeken. Het onderzoek concludeert dat het mogelijk is om:
1) de lokalen voor een groot deel van de tijd op natuurlijke wijze te ventileren;
2) een comfortabel klimaat te creëren rond de ingangen van het gebouw en de Rue des Bouchers.
Natuurlijke en akoestische ventilatie
Het gebruik van natuurlijke ventilatie en verlichting lijkt vanzelfsprekend in een rustige en harmonieuze stadsomgeving. Toch is het stedelijke ‘klimaat’, met zijn geuren, lawaai, stof, vuil op de grond en muren, oververhitting en schaduwwerking, geleidelijk aan verslechterd, waardoor die evidentie in het gedrang is gekomen. Geleidelijk aan worden dus ook de gebouwen tegen deze vijandige omgeving beschermd en veranderen ze in ‘dozen’ die deze schadelijke invloeden tegenhouden en daardoor volledig gesloten zijn.
Het centrum van Namen, dat voldoende aanvoer van verse lucht krijgt dankzij haar ligging en de aanwezigheid van de rivieren, wordt gelukkig niet geconfronteerd met deze ongemakken. Het is hier dus mogelijk om het gebouw met zijn omgeving te laten versmelten, een logische redenering.
De lichtkoepeltjes op het dak van de grote zaal, beschermd tegen lawaai, zijn noodzakelijk voor de rookafvoer en de natuurlijke verlichting. Ze kunnen dus ook gebruikt worden voor de natuurlijke ventilatie, net zoals de opendraaiende ramen.
Natuurlijke verlichting
Verticale lamellen in het oosten, horizontale jaloezieën op andere oriëntaties zorgen ervoor dat alle gevels op een natuurlijke manier verlicht en verduisterd kunnen worden.
De podiums van de drie zalen worden natuurlijk verlicht via lichttunnels.
Prestaties
Tijdens het onderzoek stonden het respect voor het patrimonium, de integratie van de bestaande kunstwerken, de perfecte toegankelijkheid voor gehandicapten (‘Access-i’-label) en de milieuvraagstukken (Breeam Certificatie lopend) centraal.
- Wedstrijd op uitnodiging.
- ‘Design & Build’-advies voor rekening van ‘Coeur de Ville’ (Bouwbedrijf Thomas & Piron).
CLIENT
SmithKline Beecham Biologicals sa
rue de l’Institut 89 B-1330 Rixensart
Belgium
tél. 32 2 656 84 25 fax 32 2 656 80 3
ARCHITECTS AND ENGINEERS
Samyn et Associés sprl, architectes et ingénieurs Philippe Samyn,
chaussée de Waterloo 1537 B-1180 Bruxelles Exclusive owner of the copyrights
tél. 32 2 374 90 60 fax 32 2 374 75 50
Architecture : Ph. SAMYN, Gh. ANDRE, D. MELOTTE, M. VANDEPUT, Ch. DENYS,
J.L. RODRIGUEZ SAMPER, C. VAN HAEREN, D. Carion, F. LEONARD.
Stability: for SETESCO sa : J. SCHIFFMANN, G. Clantin, Ph. SAMYN
techniques spéciales : pour FTI sa : Ph. SAMYN
CONTRACTORS
Raugh work : COBELBA
Parc Industriel, 5100 NANINNE
tel: 32-81/40.14.21 fax: +32-81/40.13.19
Ready-made units : Ets. E. RONVEAUX s.a.
Rue Rebon Moulin 16, 5590 Ciney
tel: 32-83/21 29 01 fax: +32-83/21 29 10
Piled foundations : PIEUX-DE WAAL-PALEN s.a.
Voshol 6, 9160 Lokeren
tel: 32-9/340.55.00 fax: +32-9/340.55.18
Painting (road marking) : NAMOTTE s.a.
Avenue de l’Expansion, 11
4432 ANS-ALLEUR
tel: 32-4/263.46.10 fax: +32-4/246.10.35
Plumbing : DANNEELS s.p.r.l.
rue de l’Angle, 3
1000 Bruxelles
tel: 32-2/203 37 58 fax: +32-2/203 28 03
Electricity : ELECTRIC FAIR
Chaussée d’Houdeng, 195
7070 LE ROEULX
tel: +32-64/67.18.18 fax: +32-64/67.18.10
Lifts : SCHINDLER
Rue de La Source, 15
1060 Saint Gilles
tel: +32-2/535 82 11 fax: +32-2/535 82 82
Landscaping : DE KOCK
Walraevenstraat, 2000
3090 OVERIJSE
tel: +32-2/687.56.02, fax: +32-2/687.34.72
Plantations and irrigation : HENRION Route de Ry-Beau-Ry, 18a
1380 OHAIN
tel : +32-2/653.71.31 fax: +32-2/653.38.85
DOCUMENTATION
Documentation manager : A. CHARON
© Ch. BASTIN and J. EVRARD
© Marc DETIFFE
For plans sections and elevations, please refer to the archives section of the site available from the “references” menu.