© Dessin : Polygon Graphics cvba -
580 – TINELSITE
Bouwheer: Stad Mechelen; Gedelegeerde Bouwdirectie: Van Roey Vastgoed n.v.
Mechelen, België, 51°02’00,67″ N, 4°28’50,63″E
• Aanleg van de omgeving.
• Architectuur.
• Interieur architectuur.
• Structuur.
• Bijzondere technieken
De opdracht kadert binnen het stadsvernieuwingsproject “Tinelsite” gelegen in het noorden van de binnenstad. De Tinelsite omvat enerzijds een aantal gebouwen, waarvan het de bedoeling is om deze – sommige na sloop, andere na renovatie of restauratie – herin te richten en te herbestemmen. Anderzijds is het de bedoeling om over te gaan tot de bouw van een aantal nieuwe gebouwen. De belangrijkste gebouwen op de site zijn de Dossinkazerne, het Predikherenklooster en –kerk, de gebouwen van het jeugdhuis ROJM en de voormalige Rijkswachtkazerne.
Binnen de rijke historische context van de stad Mechelen is dit project van bijzonder culturele betekenis door de samenhang met het memoriaal, museum en documentatiecentrum over Holocaust en mensenrechten in de Dossinkazerne en het nieuwe gebouw op de plek van het gesloopte Arresthuis.
2. De opdracht
De Opdracht kan samengevat omschreven worden als :
– het ontwerpen en bouwen van een jeugdhuis en kindercentrum, alsmede
– het ontwerpen, bouwen, financieren en commercialiseren van woningen en pand met ondergrondse parking met publiek en privaat gedeelte.
Het Predikherenklooster en –kerk, herbestemd als stedelijke bibliotheek met aanvullende functies, en het openbaar domein maken geen deel uit van de Opdracht.
De site moet een voorbeeld zijn op het vlak van duurzaam samenwonen, duurzame stadsontwikkeling, duurzame stedenbouw, duurzaam bouwen en duurzame architectuur.
3. Het antwoord
De volgende criteria waren richtinggevend voor het ontwerp :
– de parking moet zo compact mogelijk zijn en in één keer gebouwd worden; daarom is de parking voorzien op drie niveaus en enkel onder een deel van de nieuwbouw.
– gezien de context zijn de woongelegenheden allen gezinswoningen.
– de lay-out van de gebouwen sluit aan bij de bestaande stadwijk en ring.
Hierbij is het masterplan van De Smet Vermeulen architecten vrij nauw gevolgd, zeker wat betreft stedenbouwkundige randvoorwaarden.
De verschillende functies liggen rond de verbindende binnenstraat en pleintje en deze functies gebruiken het nieuwe park en de bestaande straten als verbindingen naar de verschillende participanten aan dit ‘Kulturhus’ concept, zijnde:
– Regionaal Ontmoetingscentrum voor de Jeugd (jeugdwerking met allochtonen en autochtonen).
– El Kantra ( naschoolse kinderopvang).
– De nieuwe bibliotheek ( cultuur, samenkomst).
– Het memoriaal (cultuur, geschiedenis, maatschappelijke vorming).
– De woningen en de wijk (aanbod van diversiteit en integratie).
Stedenbouwkundig is er vooral gezorgd om de grotere functie van het regionaal jeugdhuis richting Ring te oriënteren en de fijnkorrelige woningen te organiseren als klassieke bouwblokken in een stadswijk door de bestaande lay-out af te werken aan de open eindes.
Architecturaal en functioneel is vooral gezorgd dat de stadswijk Klein Begijnhof-Heembeemd terug een betere mix van woonvormen krijgt, door het aanvullen van ontbrekende gezinswoningen, alle met een tuin. Dit is geschraagd door zowel de zorg voor een goede stedenbouw als door marktonderzoek bij de plaatselijke immobiliënkantoren.
Hierbij is grote aandacht gegaan naar duurzaamheid en ook milieuvriendelijkheid. De duurzaamheidmeter van de stad Gent die als leidraad dient, werd grondig nagekeken. Maar vooral is de aandacht gegaan naar het realiseren van wat Philippe Samyn ‘een lieve plek’ noemt door het aanwenden van eenvoudige en stadseigen baksteenarchitectuur, hellende daken en eenvoudige rustige architectuur voor het wonen.
Bij het regionaal jeugdhuis zijn, letterlijk, alle registers open getrokken en gans het jeugdhuis is prominent aanwezig gemaakt op de Tinellaan, met een jong en dynamisch uiterlijk. Van de kazerne is een swingend en jong gebouw gemaakt. Als een uitvergrote soundblaster komen er aan beide zijden van de massieve voorgevel twee immense open boxen voor de buitenpleinen en mits een uitgekiende organisatie van inkijk en doorkijk, wordt het jeugdcentrum letterlijk open gelegd.
De nieuwe woningen worden op een klassieke manier opgelijnd en sluiten de bouwblokken af zoals die in elke stad te vinden zijn. Deze woningen zijn naar architectuur ingehouden en klassiek opgebouwd en, met een vooral stenen gevelopbouw en een architecturale uitstraling die degelijkheid en bescheidenheid vooropstelt. Constructief worden deze woningen gerealiseerd in massiefbouw, met low tech bouwwijzen die betrouwbaar en duurzaam zijn: beton, staal, baksteen, hout en glas en isolatie materiaal.
Het parkeergebouw wordt zo natuurlijk mogelijk gerealiseerd: de slibwanden worden aan de lichtspleten verticale groeiplekken van groen, intern wordt met licht en witte plafonds, muren en vloer gezorgd voor een heldere en daardoor ook veilig aanvoelende plek. Door de eenvoudige, compacte opbouw wordt zo weinig mogelijk bodemverstorend gewerkt in de ondergrond en wordt bovendien een belangrijk faseringsprobleem opgelost.
Als innovatief en duurzaam concept pleiten wij ervoor om het Kulturhus concept of iets gelijkwaardigs op te zetten omdat de mix van memoriaal, bibliotheek, nieuwe woningen en jeugdwerkingen van Tinel DE plek bij uitstek maakt om een integrerende en duurzame werking op poten te zetten tussen al deze actoren waarbij culturele diversiteit en wonen in de stad letterlijk op het voorplan kunnen komen.
Door het inbrengen van de juiste functies en woonvormen op de juiste plek, wordt waarde gecreëerd die breder gaat dan het louter financiële plaatje: de stadswijk is hersteld, het jeugdhuis krijgt een juiste plek die geïntegreerd kan worden met memoriaal en bibliotheek, de open ruimte kan speelplein worden door de goede sociale controle.
Door het opzetten van een professioneel anticipatie-en communicatieplan, wordt het actief betrekken van alle stakeholders bij het project verzekerd en wordt de projectinformatie optimaal opgebouwd.
Het ontwerp laat toe de uitvoeringstijd extra kort en in één bouwfase op te stellen, dus met minder hinderlijk voor de buurt.
Woongelegenheden 4.075 m² (+ terrassen en tuinen 1.135,69 m²); jeugdhuis 1.787 m² (+ 232 m² overdekte buitenoppervlakte + 386 m² buitenkoer); ondergrondse parking 9.813 m²; 2010 – ; (01/580).
Document E41_01/580 – NL Editie 2011-07-20
For plans sections and elevations, please refer to the archives section of the site available from the “references” menu.