Page 149 - ELEMENTS EUROPA (NL)
P. 149
ELEMENTS EUROPA DE APORIEËN VAN EUROPA 145
Als de Duitsers en de Europeanen één voor een vrijwillig taalbeleid, ons doen hopen dat elke burger door progressieve
advies te geven hadden aan de rest acculturatie zich een stukje van de rijkdom van de Europese talen eigen zal
van de wereld, meer bepaald aan die maken. Maar hoe zit het met niet-Europese talen?
op elkaar gefocuste vechtersbazen,
over de actuele brandhaarden […], In het ontwerp van Europa zijn in de voornaamste conferentiezalen een
zou dat het volgende zijn: doe zoals dertigtal tolkencabines voorzien. Ze zijn zo ontworpen dat de tolken een
wij, interesseer je niet te hard voor de panoramisch uitzicht hebben op de hele ruimte beneden, waar de gesprekken
andere! En als je voor je kranten een plaatshebben. De elliptische zalen zijn rondom omgeven door een kroon van
buitenlandse correspondent zoekt kleine ruimtes die zorgen voor een functionele osmose tussen de binnen- en
die nieuws brengt over het buurland, de buitenwereld. De cabines zijn verbonden met een centrale regiekamer, die
zorg er dan voor een journalist te kie- instaat voor de goede technische werking en ervoor zorgt dat de transmissie
zen die zijn lezerspubliek tot verve- en de simultane vertaling correct verlopen, ook naar de luisterzalen buiten de
lens toe in slaap wiegt! Dat is de enige conferentieruimte, die ter beschikking staan van de delegaties.
manier waarop degenen die gelukkig
gescheiden zijn geweest in vrede en Het hele ontwerp van Europa lijkt een metafoor van die meertalige ruimte,
vriendschap kunnen samenleven. zo typisch voor een openlijke cultuur die afgestemd is op intensieve interacties
Vrij naar Peter SLOTERDIJK. maar boven alles koppig gericht is op de unificatie. Meertaligheid is bij uitstek
de belichaming van het Europese compromis; om die reden zou meertaligheid
Theorie der Nachkriegszeiten (2008). ook een van de hoofdbekommernissen van het onderwijssysteem moeten
zijn. Er is op dat vlak nog een lange weg te gaan. Filosoof Peter Sloterdijk, die
volledig gewonnen is voor grensoverschrijdende relaties, kaartte kort geleden
nog de dramatische achteruitgang aan van het Duitse taalonderricht in Frankrijk
en het Franse taalonderricht in Duitsland. Tegelijk moeten we vaststellen dat er
een soort immuniteit optreedt, als gevolg van onwetendheid en wederzijdse
onverschilligheid, die zou kunnen leiden tot een terugkeer van de vijandige en
opgeklopte rivaliteit die het verleden van Europa heeft gekenmerkt. Zal het Engels
– zonder Engeland! – definitief uitgroeien tot de gemeenschappelijke taal binnen
de Unie? Het project Europa keert deze hypothese openlijk de rug toe. De talen
vormen een kring rond de plaatsen waar de politiek beraamd wordt en vormen
zelfs een soort muur die de politieke leiders afscheidt van de buitenwereld en
waarbij hun geheime besprekingen beperkt blijven tot de binnenkant van het
glazen membraam dat de zalen omringt. Het lijkt of het hart van de lantaarn,
die akoestisch verzegeld is, heimelijk ontworpen is om die talenrijkdom te
beschermen, als een toetssteen van de overeenkomsten en meningsverschillen
van de naties.
We moeten er nog even over doorgaan. De architectuur van Europa
organiseert de werkbegeleidingsdiensten van de delegaties en het secretariaat
(de twee kantoorvleugels van het Résidence Palace en hun talrijke kantoortuinen)
rond een prachtige, maar hermetisch gesloten toren. Het complex is kwistig met
comfort en beveiliging, maar zet zijn licht onder de korenmaat – de kunstmatige
verlichting van het monument niet te na gesproken. Dat is de beperking die wordt
opgelegd aan het ontluiken van een effectief gedeelde Europese cultuur: het
institutionele en politieke debat, gekoppeld aan het logge vertaalapparaat, is nog
steeds een debat onder voorbehoud. Het moment van de echte democratie zal
