Page 55 - DE BRANDWEERKAZERNE
P. 55
53
‘Toen droogden de tranen van de regen op
en op de kleine terril verscheen een schuchtere glimlach
onder de warme strelingen van een verliefde zon met een paarse blos.’
Vrij naar Bernard Dupuis, Les souriants, Bressoux, Dricot, 1994
STUDIE VAN HET TERREIN
Het terrein Vandaag vormen de terril en de kazerne één geheel in de beteke-
Het terrein dat de stad Charleroi heeft uitgekozen voor de bouw nisvolle toekomst van de plaats.
van de nieuwe brandweerkazerne is een typisch landschap van
het Pays noir. Deze plaats bepaalt het ontwerp en de vorm van het architectuur-
project, het project versterkt de betekenis van de plaats en onder-
Een terril – een piramide zoals Le Corbusier in eerste instantie ge- graaft haar niet.
loofde toen hij door het noorden van Frankrijk reisde – is in
feite een heuvel van steenafval en gruis afkomstig van de steen- Hier is 1 + 1 = 1, en dat is heel wat beter dan twee teamspelers!
koolontginning.
Van de top van de terril heeft men een mooi totaalbeeld van het
De terrils, die kunstmatige heuvels, hebben het landschap ingrij- project.
pend veranderd en getekend. Ze zijn een soort herkenningsbakens
in het gebied. De landschappelijke inbedding maakt van de ‘vijfde gevel’, het
dak, die in dit geval welbeschouwd de tweede is, de belangrijkste
Van het zwarte naar het groene goud gevel van de kazerne waar een hoop activiteiten van de brandweer
De terrils zijn vandaag niet meer in gebruik en in de loop van de plaatshebben (restaurant, grasvelden, moestuin, atletiekpiste). De
tijd hebben er zich specifieke planten en bloemen ontwikkeld, gevel zorgt ook voor contact tussen de brandweermannen en de
afhankelijk van de leeftijd van de terril. De oudste terrils bevatten stad (via panoramische beelden richting stad) en tussen de stad en
meer reststeenkool dan de recentere exemplaren en dat zorgt voor de brandweermannen (oefentoren).
een interne verbranding die nog altijd aan de gang is en naarge-
lang de ouderdom meer of minder fel is. Daardoor loopt de tempe- De benedenverdieping wordt gekenmerkt door een opeenvolging
ratuur van het terrein op en ontstaat er een heel aparte biotoop. van compartimenten die duidelijk de circulatiesystemen van be-
zoekers en brandweermannen toont.
De terril waar het hier over gaat, is de terril des Hiercheuses, ook
bekend als terril de laTombe. De oefentoren, het symbool bij uitstek van de brandweermannen,
de helden van vandaag, kenmerkt het terrein in navolging van de
De ‘hiercheuses’ (favoriet onderwerp van schilderes Cécile Douard, herdenkingskruisen voor dode mijnwerkers, sommigen voor eeu-
1866-1941) en de ‘rachaneuses’ waren vrouwen of weduwes van wig onbereikbaar in de ingestorte mijngangen.
mijnwerkers. Het waren zogenaamde ‘steenkoolraapsters’ die op
de terrils steenkoolafval en hout bijeenscharrelden om hun scha- Dit nieuwe iconische landschap, de kazerne annex terril des Hier-
mele inkomen aan te vullen of om brandstof voor hun bescheiden cheuses, klinkt door in de hartslag van Charleroi, de stad met haar
huisjes te verzamelen. belfort, basiliek en opmerkelijke politiekantoor, stadssymbolen die
de stad een richting en een duidelijke identiteit geven.
Vandaag zijn de groen geworden terrils plaatsen voor landschap-
pelijke en industriële verkenningstochten (trekkings, wandelingen Het terrein en de infrastructuren
van de Dienst voorToerisme, fietscircuits …) en culturele evene- Het terrein van de kazerne ligt dicht bij de autosnelweg (Ring 3) en
menten (het festival Panorama, de ‘concerts au Vecteur’ …). bij expreswegen, en is dus heel geschikt als vertrekpunt voor snel-
le interventies in het gebied waarin de brandweerdienst opereert.
De terrils zijn volwaardig streekerfgoed en maken integraal en in-
tensief deel uit van een krachtig collectief gedachtegoed, ze roepen De rijrichting en de organisatie binnen het gebouw zelf zijn een
herinneringen op aan een ‘heroïsch’ verleden en zetten vandaag de voortzetting van dit netwerk dat een snelle en vlotte interventie
dag aan tot poëtische mijmeringen. mogelijk maakt, een machine die voortdurend in beweging is.
