642 – THE ARCTIC CIRCLE THEATER

• Architectuur
• Interieurarchitectuur
• Ontwerp van het meubilair
• Signalisatie
• Toegankelijkheid voor personen met beperkte mobiliteit
• Landschap
• Structural engineering (concept)
• Engineering van de speciale technieken (concept)

Het Dorp van de kerstman

Rovaniemi is gelegen op de poolcirkel en wordt ook wel de Finse poort tot Lapland genoemd. De stad werd volledig verwoest door het Duitse leger in 1945 en heropgebouwd volgens de plannen van Alvar Aalto.

Hij ontwierp er ook veel gebouwen, vooral woningen, maar ook het cultureel centrum, de bibliotheek en het stadhuis.

Daardoor is het kleine stadje, dat 58.000 inwoners telt, beroemd geworden en vormt het nu een bron van inspiratie voor architecten van over de hele wereld.

Dankzij het poollicht, de natuur en de blokhutten, en natuurlijk de legende van de kerstman, is de regio uitgegroeid tot een opmerkelijke reisbestemming.

Tevens was de internationale luchthaven al sinds 24 december 1984 de basis van de Concordes van British Airways en Air France.

Het Dorp van de Kerstman opende in 1996 zijn deuren en verwelkomt momenteel 500.000 bezoekers per jaar.

Hoewel de hotelaccommodaties en de gebruikelijke toeristische diensten steeds zijn blijven toenemen, zijn er nog steeds geen culturele voorzieningen aanwezig.

Snowball

Unique Entertainment Oy (douglaspashley.com) bereidt momenteel een show voor waarin Kalevala, het populaire epos uit de Finse mythologie, gecombineerd wordt met de legende van de kerstman, en waarin echte acteurs met virtual (VR), augmented (AR) en mixed realitiy (MR) worden afgewisseld.

Daarom is de bouw van een dergelijke voorziening noodzakelijk. Die zal bestaan uit een theater met 448 zitplaatsen, een ruimte voor holografische shows en een cafetaria.

De première van Snowball wordt tegen Kerstmis 2019 verwacht.

Het klimaat

Het klimaat is bar, koud en droog in de winter (-40 °C is geen uitzondering), en de zon verbergt zich tot 21 december achter de horizon. Het kwik bereikt soms
+30 °C in de zomer, omdat de zon op 21 juni niet ondergaat.

De zonne-energie levert nochtans een niet te verwaarlozen bijdrage: per jaar levert de zon 921 kWh/m² op boven de horizon in het zuiden, tegenover 1.100 kWh/m² per jaar in Brussel.

De overheersende noord-noordoostenwind versterkt de barheid van het klimaat nog verder.

Ook de architectuur is gekozen in functie van het sneeuwdek. Zo moet er rekening worden gehouden met de sneeuwbuien, die in enkele uren tijd tot 1 m sneeuw kunnen opleveren. Daarom zijn daken nodig die een belasting van 200 tot 300 daN/m² kunnen dragen, en waar de sneeuw, als het om hellende daken gaat, afglijdt en tot onderaan de constructie valt, waar logischerwijs ruimte voorzien is.

De site

Het dorp bestaat uit houten gebouwen met onregelmatige en scheve vormen. Aan weerszijden van de hellende daken kronkelt een onregelmatige hoofdweg tussen eeuwenoude coniferen.

Het gebied bestemd voor het theater ligt ten oosten van het dorp en ten zuiden van een brede vertakking van de hoofdweg. Aan de oostelijke en westelijke zijden is het omgeven door prachtige bomen en lage gebouwen met maar één verdieping.

De site heeft de vorm van een rechthoekige trapezium waarvan de lange basis (aan de noordkant) 49,07 m meet, de korte basis (aan de zuidkant) 44,7 m, en de zijden 22,6 m (aan de oostkant) en 23,02 m (aan de westkant).

Langs de oostelijke en westelijke grenzen van het terrein zijn ook twee onbebouwde stroken van 5 m breed voorbehouden voor de opslag van de sneeuw.

De zuidelijke en oostelijke zijden zijn ook zichtbaar vanaf het hoofdplein van het dorp, in lijn met een kort perspectief.

De constructie

Het theater is aanvankelijk in de herfst van 2017 ontworpen op basis van de oorspronkelijke stedenbouwkundige voorschriften. Het bestaat uit twee hoofdvolumes die uitgelijnd zijn op twee in elkaar passende rechthoeken. De eerste rechthoek (16 x 33 m) ligt parallel met de schuine westelijke grens van het terrein, terwijl de tweede (22,6 x 33 m) op één lijn staat met de noordelijke, zuidelijke en oostelijke gebouwgrenzen.

Het hoofdvolume is ingesloten in de eerste rechthoek, in het perspectief van het dorp. Het bevat de lobby, een cafetaria/evenementenruimte op de eerste verdieping, en de gedeeltelijk ondergrondse zone. Die bestaat uit het auditorium, het podium en het decor. Om de visuele impact te beperken ligt het hoofdvolume gedeeltelijk ondergronds en kreeg het een zadeldak met een nokhoogte van 11,5 m boven het podiumgordijn. De westelijke dakhelling loopt af tot 5,5 m boven de gevel van de hoofdingang, terwijl de oostelijke helling op een hoogte van 7 m eindigt, recht boven de achterkant van het podium. Die twee laatste gevels liggen tegenover de twee groene zones van het perceel, die ook als opslagplaats dienen voor de sneeuw die van de daken glijdt.

Aan de noordelijke, oostelijke en zuidelijke zijden is het hoofdvolume omgeven door afdaken die ingesloten zijn in de tweede rechthoek. De randen van hun hellende daken, die allemaal horizontaal zijn, lopen parallel met de gevels langs de grenzen van het perceel, op een hoogte van 2,4 m. Die afdaken herbergen de dienstruimten van het hoofdvolume en dienen tegelijkertijd als een voorgrond op mensenmaat, omdat hun hoogte voornamelijk functionele vereisten weerspiegelt.

Echter bleek dat, in de herfst van 2018, de gekregen stedenbouwkundige voorschriften niet correct waren. Hierdoor ontstond de mogelijkheid om het gebouw eenvoudig te hertekenen tot één rechthoek volgens de zuidelijke rooilijn van het perceel, dit terwijl het principe van de binnenorganisatie en deze van de bergruimte onaangeroerd kon blijven.

De hoofdrechthoek meet nu 14,45 m op 34,85 m en valt in een tweede rechthoek van 17,95 m op 36,55 m. Het dak van het hoofdvolume ontwikkelt zich op een hoofdhelling gesneden door deze van het volume van de bühne.

De brede randen van alle daken beschermen niet alleen de gevels, maar geven het geheel ook een menselijke dimensie.

Vanwege het aanzienlijke sneeuwdek is er ook een platform van 75 cm hoog aan de voet van het gebouw nodig, uitgevoerd als een stenen bank.

De bouwvergunning werd verleend op 2019-05-22.