283 – Metrostation Erasmus

– Architectuur – Stabiliteit – Bijzondere technieken – Projectbeheer – Constructiebeheer – Kostencontrole

2006.05.12 

Vlakbij het ziekenhuis Erasmus ligt het openlucht metrostation Erasmus, welk haar kracht ontleent door de lichte overspanningen. De toegang tot de centrale perrons verloopt via twee tunnels.

De hoofdingang bevindt zich in de bestaande tunnel die op heden de toegangsweg tot het ziekenhuis overdekt. Deze tunnel is in twee delen opgesplitst: een deel is voorbehouden tot voetgangers, het andere deel voor gemotoriseerd verkeer.

De centrale hal geeft uit in het midden van de voetgangerstunnel, de inkom boort zich via een grote opening in de tunnel, hierdoor wordt de toegang tot de inkomhal geopend en kan er voldoende daglicht naar binnen vallen.

Een roltrap, een vaste trap en een hydraulische lift voor anders validen komen samen op het centrale perron voor de toegangscontrole en de ticketverkoop.

Door het gebruik van deze toegang langsheen de basis van de portieken ontdekken de reizigers beetje bij beetje het station tijdens hun beklimming naar de perrons.

Aan de andere zijde van het station geeft een tweede trap uit op een tunnel, van hieruit kunnen voetgangers beide kanten van de baan naar Lennik bereiken.

Deze secundaire toegang is uitgerust met een automatische ticketverkoop machine, anderzijds dient deze toegang als nooduitgang.

De drie trappen samen hebben een evacuatiecapaciteit van het centrale perron van 300 personen.

Het centrale perron, de inkomhal en een gedeelte van de voetgangerstunnel zijn overdekt met een zeilconstructie, de membranen zijn opgehangen in zadelvormen. De structuur is opgebouwd op een vierkant raster van 15.30m.

Deze vorm is het resultaat van een zoektocht naar een minimale structuur.

Het membraan is een zeil vervaardigd uit een geweven stof bestaande uit glasvezels versterkt met PTFE. Het membraan heeft een brandweerstand klasse A1. De voorgespannen membranen hebben een quasi identieke spanning in elk punt.

De bevestiging van het zeil gebeurt op meerdere plaatsen op de bovenste bogen van de portieken en op de zijdelingse stangen die gestabiliseerd worden door stalen kabels of baren.

De omhoog georiënteerde kegelpunten zorgen ervoor dat de vierkante vormen van de modules behouden worden. Deze punten nemen de krachten op welke afgeleid worden naar de centrale draagstructuur.

Deze structuur van stalen buizen waaruit de centrale portieken zijn opgebouwd zijn tot het minimum herleid.

De bovenliggende structuur herneemt de bogen van de dakvorm. Deze nemen alle trek- en drukkrachten op die voortgebracht worden door de zijdelingse gevels.

De stabiliteit van het geheel wordt verkregen door het evenwicht van elke naastliggende module.

De metalen geweven lichtdoorlatende kegels vormen de zijdelingse gevels en beschermen de reizigers tegen wind.

In tegenstelling tot glazen gevels dragen deze elementen bij tot een verhoogd akoestisch comfort.

Anderzijds beperken ze de invallende zonnestralen waardoor een aangenaam binnenklimaat ontstaat in plaats van een verstikkend serre effect.

De verticale tussenwanden en de zijdelingse lage scheidingsmuren tussen de verschillende perrons zijn wel bedekt met een akoestische bekleding, deze absorbeert het lawaai voortgebracht door de sporen en de metrostellen.

De uitrusting van de perrons van het station is in overeenstemming met de gebruikte materialen en kleuren van de structuur, deze werden zorgvuldig beperkt tot witte zeilen, hout in natuurkleur, grijze tegels, gegalvaniseerd staal en helder glas. Op deze wijze worden de uitgangspunten van de MIVB (maatschappij voor het intercommunaal vervoer te Brussel) gerespecteerd.

De omgevingsaanleg draagt bij tot de creatie van een coherente plaats in een moeilijke bestaande context.

De openbare verlichting, de behandeling van het wegennet, veilige hellingsvlakken,… zijn het onderwerp van een degelijke integratie in het bestaande geheel. Aan de zijde van het Erasmus ziekenhuis ontstaat een openbare plaats die de voorbijgangers onthaalt voor de ingang van de tunnel. Verschillende buitentrappen vergemakkelijken de voortgang van de reizigers terwijl de overkappingen bescherming bieden.

• LES CARNETS D’ARCHITECTURE CONTEMPORAINE n°2, “ Philippe Samyn : maquettes ”, CFC-Editions, Bruxelles, 1997, 96 pp.; (Belgium).
• L’ARCA INTERNATIONAL 21, Mars 1998, pp. 24-27 ; L’Arca 124, Mars 1998, pp.24-27 ; (France – Italie).
• Proceedings of the TECHTEXTIL SYMPOSIUM April 12-15 1999, Frankfurt. “ Innovative construction : 5.3. Exemplary Membrane Architecture ” ; 10 pp.; (Germany).
• BAUEN MIT TEXTILIEN, Heft 3 September 1999, Ernst & Sohn-a Wiley Company. (ISSN 1435-6430), pp. 6-9 ; Samyn, J. Schiffmann, L. Kaisin : “Die Metrostation Erasmus Krankenhaus in Brussel”; (Germany).
• ZOO, ISSUE 7, november 2000, p 135, “Subway Station”, (ISSN 1466. 2124); (Great-Britain).
• PROCEEDINGS of THE TENSINET SYMPOSIUM “Designing Tensile Architecture”. Vrije Universiteit Brussel, 19-20 september 2003 (ISBN 090-9017-344-7), pp. 242-254, Ph. Samyn, Gh. André : “Subway Station “Erasmus” “; (Belgium).
• STAAL-ACIER, n° 1, 12/2003, pp 32-37, Laure EGGERICKX : “Metrostation Erasmus : een symfonie van inox. Station de métro Erasme : une symphonique d’inox”; (Belgium).

Marie-Françoise PLISSART
SAMYN and PARTNERS

Het Metrostation Erasmus ontving:

Septième Règles d’Or de l’Urbanisme (2004)
Zevende Gouden Regels voor Stedenbouw
Prijs van de Mobiliteit, collectieve winnaar voor de uitbreiding voor de metrostation Erasmus

Staalbouw Wedstrijd 2004 / Concours Construction Acier 2004
Winnaar, Speciale Prijs van de Jury in de categorie “Niet-residentieel gebouw”