Page 107 - ELEMENTS EUROPA (NL)

ELEMENTS EUROPA 103

3 VOOR- EN ACHTERKANT
VAN HET DECOR

De architect wenste een eenvormige decoratie. Dezelfde kleurmotieven keren
terug op de plafonds en in de tapijten in de conferentiezalen, de liftkokers, de
valse plafonds van de foyers en de wandelgangen, de deuren van de kantoren
van de delegaties en die van het algemeen secretariaat. Die uniformiteit
is tegelijk polemisch en dogmatisch. Polemisch omdat ze bedoeld is om
decoratieve accessoires te weren die afbreuk zouden doen aan de architectuur,
door willekeurige en opportunistische bestellingen of onbesuisde beslissingen;
dogmatisch omdat de rol van decoratie in de architectuur verdedigd moet
worden. De moderne beweging had de oorlog verklaard aan het ornament:
overbodig, duur en arbitrair. Sindsdien werd samen met het ornament ook vaak
de decoratie verworpen, wat een misinterpretatie is. Want Adolf Loos zelf viel
het arbitraire van het ornament alleen aan om de authenticiteit van de decoratie
te behouden. Die heeft immers een dubbele functie, namelijk de materialen
accentueren en de intieme kwaliteiten van de gebouwde ruimte versterken. Voor
Loos was bevestigen dat ‘het ornament een misdaad is’ hetzelfde als beweren
dat de authentieke decoratie enkel mocht voortkomen uit de architectuur en
niet uit het ornament dat de architectuur van een laag schmink voorziet en
haar verdraait. Maar bij Philippe Samyn is geen enkele verwijzing naar de grote
Weense architect terug te vinden, vooral omdat de overtuiging van een nauw
en noodzakelijk verband tussen de kleur, de kwaliteit van de lichtreflectie, de
textuur van de materialen en de compositie zelf gestoeld is op gevoelig andere
principes: de kenmerkende aard van architectuur ontstaat uit een constante
wisselwerking met de aard van de perceptie, en de aard van de maatvoeringen
moet zijn uitdrukking of interpretatie vinden in de aard van de zintuiglijke
indrukken.