© Photo: Carol KOHEN
510 – NIEUWBOUW APPARTEMENTSGEBOUW K-TOWER TE KORTRIJK
Kortrijk, België, voor Van Roey Vastgoed en Koramic Real Estate
50°49’59,89”N / 3°15’54,33”O
11.348 m² bovenbouw, waarvan 1.858 m² terrassen; 4.248 m² onderbouw.
Stedenbouwkundige vergunning verkregen op 2014-04-22; start van de werf op 2015-09-01.
2006-2018 ; (01/510).
• Landschapsarchitectuur (met Paul Deroose).
• Stedenbouw (met Demeyere J & A)
• Architectuur.
• Interieurarchitectuur.
• Stabiliteit.
• Bijzondere technieken.
• Leiding van het project.
Het belang van de verticale ontwikkeling van steden
De verticale ontwikkeling van steden is één van de pijlers voor het urbanisme van de toekomst om natuur- en landbouwgebied te bewaren.
Verticaliteit is het resultaat van gezond verstand, maar de bewoonbaarheid van een verticale woning moet, net zoals zijn architectuur, nog uitgedacht worden om een bewonersgemeenschap te laten ontstaan.
Philippe Samyn doet al jaren dergelijke voorstellen (denken we bijvoorbeeld maar aan zijn essay « La ville verticale » (‘De verticale stad’) gepubliceerd door de Académie royale de Belgique in september 2014).
Het project van de toren van het College sluit naadloos aan op deze visie. Het gaat hier om het aanbieden van kwaliteitsvolle appartementen in plaats van mooie villa’s die aan de rand gebouwd worden. Deze laatste zijn gewoon te duur, zowel wat de grondinname als de ontwikkeling van de stedelijke netten betreft.
De site
De site van het Sint-Amandscollege bevindt zich binnen de Kortrijkse ring aan de oever van de Leie. De huidige schoolgebouwen, opgetrokken op verschillende tijdstippen, hebben erg verschillende kenmerken.
De collegetoren werd in 1960 gebouwd als internaat. Zijn sokkel dient om aanvullende schoolfuncties te vervullen. Omdat collegetoren niet langer aan de huidige behoeften voldeed, schreef het Stadsontwikkelingsbedrijf van Kortrijk in 2005 een wedstrijd uit voor de herbestemming en renovatie van de schoolgebouwen zelf. Uit een grondige analyse van de bestaande situatie bleek dat de toren gesloopt zou moeten worden en de sokkel behouden moest blijven.
De inplanting van de toren
Een toren poot men niet zomaar ergens neer.
De nieuwe toren wordt dan ook oostelijk van de behouden sokkel geplaatst, naast het Albertpark. Deze plaats benadrukt het beeld van de sokkel en zorgt voor een logische afsluiting van het gebouwde geheel.
Ingeplant op de oever van de Leie slaat de toren een visuele brug tussen de dichtbevolkte stad en de uitgestrekte groene rand. En biedt zo een uitzonderlijk brede zicht.
De vorm
De basis is een rechthoekig plan van 1 op 2 zodat de toren een rijzige indruk heeft en slechts een beperkte schaduw op de omgeving werpt. Hij toont zich van zijn smalste kant aan de stad.
Zijn visuele slankheid wordt nog benadrukt door de lichtgevende uitstraling van zijn schil in witte metaalplaten, gesatineerde spiegels en gepolijste metalen spiegels.
De zintwigen
Het boek ‘A Pattern Language’ van Christopher Alexander, bestempeld door Françoise Choay als het enige theoretische werk over architectuur na Vitruvius, is samen met ‘Het plastisch getal’ van Hans Dom Van der Laan, voor de proporties, een deel van de theoretische grondslagen waarop het gedachtegoed van Philippe Samyn steunt.
Deze laatste is zich ook steeds erg bewust van de vijf zintuigen van de mens en houdt vooral rekening met natuurlijk licht. Ook hier wordt er bijzondere aandacht geschonken aan de visuele, akoestische, geurende en voelende eigenschappen van het project.
Wat het meest opvalt, is het aanzienlijke gebruik van glas met een hoge kleurweergave-index en spiegels voor de gevel. Dit zorgt voor veel licht in het gebouw en op de terrassen.
Oriëntatie en zichten
De voorgestelde inrichting voor de binnenzijde van de toren die 65 appartementen bevat, is flexibel. Rond een centrale kern die voorbehouden is voor de verkeersstromen en technieken, kunnen op elke verdieping twee, drie of vier appartementen ingeplant worden. Een loft, met een woonkamer op twee niveaus, beslaat de bovenste verdieping.
Dankzij zijn oost-west oriëntering biedt de toren vergezichten op de Leie, terwijl de slanke zuidelijke gevel geniet van een zicht op het historische centrum van de stad.
Het plan laat minstens twee oriënteringen voor elke wooneenheid en hun grote afwisselende terrassen toe. De dubbele hoogte van deze laatsten zorgt voor overvloedig veel zon en daglicht van zeer goede kwaliteit binnenin de appartementen. De sluier in geperforeerde platen van de terrassen staat borg voor de intimiteit van de woningen en beschermt tegen luchtstromingen.
De openingen tegenover elk terras en elk appartement zorgen voor uitzonderlijke zichten, net als in schilderijen.
De gevel
Elk bouwwerk wordt gekenmerkt door zeven grootteordes die het volledige gezichtsveld bestrijken, net zoals het klavier van een goed getemperde piano zeven octaven omvat die het volledige gehoorbereik vullen. De leesbaarheid van deze orden is essentieel om tot een visuele harmonie te komen. De architectuur moet nu zorgen dat dit in materialen uitgedrukt wordt.
De grote gevels van de toren worden zo opgedeeld in steeds kleinere, verweven subgehelen, waarbij elk van hen fysiek een andere behandeling krijgt in functie van het interne comfort en de verspreiding van het daglicht: witte, spiegelende of gesatineerde weerkaatsende oppervlakken.
Deze indeling, gekoppeld aan de terrassen bekleed met geperforeerde platen, laat toe om geleidelijk over te gaan van de grote stedelijke schaal en het weidse landschap naar de afmeting van een deurgreep.
Hier vloeit ook uit voort dat het kinetische beeld van de toren steeds verschillend is afhankelijk van het uur van de dag en de dag van het jaar.
LOCALISATIE
Diksmuidekaai 11, 8500 KORTRIJK
50°49’59,89’’N, 3°15’54,33’’E
BOUWHEER
Van Roey Vastgoed nv (Group Van Roey)
Oostmalsesteenweg 261, 2310 Rijkevorsel
tel. +32 3 340 17 27 fax. +32 3 340 18 99
Contactpersoon: Koen Janssens (GSM: +32 499 05 12 20)
en
Koramic Real Estate
Kapel Ter Bede 84, 8500 Kortrijk
tel. +32 56 249 692 fax. +32 56 249 649
Contactpersoon: Jelle Vandecasteele (GSM: +32 473 60 14 67)
ARCHITECTUUR, STRUCTUUR EN TECHNISCHE UITRUSTINGEN (Toren en Sokkel)
SAMYN and PARTNERS sprl, Architects and Engineers
Steenweg op Waterloo, 1537, 1180 BRUSSEL Philippe SAMYN
tel. +32 2 374 90 60 fax. +32 2 374 75 50 Exclusieve eigenaar van de auteursrechten
Architectuur:
Design partner en directie: Dr Ir Philippe Samyn, architect
Administratieve partners: Liesbeth Gestels, architect en Jacques Ceyssens, architect (vanaf 2011)
Medewerkers:
In alfabetische volgorde: Giuseppe Cardillo, Antoine Colback, Sam De Dobbeleer, Dimitri Debougnoux, Maarten Franssens, Nathalie Masumbuko, Nacer Hosna, Elodie Noorbergen, Alexio Rava, Paolo Ruaro, Pawel Sieradzon, Gerrit Stevens, Gaofei Tan, Thomas Vandeweyer, Roeland Van Lammeren, Christophe Van Raemdonck, Monika Wielocha, architecten.
1- WEDSTRIJD
Architectuur en restauratie (Overige Gebouwen)
DEMEYERE J & A
Dam 13, 8500 Kortrijk
tel. +32 56 218 136 fax. +32 56 204 004
Alex Demeyere, architect
Landschap
Bureau deroose
Stationsstraat 166, 8490 Jabbeke
tel. +32 50 81 23 97 fax. +32 50 81 24 60
Paul Deroose, landschapsarchitect
3D-Beelden
POLYGON GRAPHICS
Koning Leopold I-straat 4, 8500 Kortrijk
tel. +32 56 22 28 00 fax. +32 56 22 28 01
Stijn Stragier, architect
Microklimaat
AIR S.R.
Roetaertstraat 144/8, 1180 Brussel
tel. +32 2 376 68 31 fax. +32 2 376 68 31
Dr Ir Domenico Olivari
BRANDVEILIGHEID
SECO
Aarlenstraat, 53, 1040 Brussel
tel. +32 2 238 22 11 fax. +32 2 238 22 61
Ir Pierre Spehl, Ing. Jean Philippe Veriter.
2- PROJECTFASE en UITVOERING
STABILITEIT (gebouw)
Studiebureel STEDEC nv
Moorseelsesteenweg, 7, 8800 ROESELARE (Rumbeke)
tel. +32 51 22 41 76 fax. +32 51 24 86 78
Ir Koenraad Coelus
Studiebureel Norbert Provoost bvba (eerste berekeningen)
Alfons Braeckmanlaan, 233, 9040 GENT
tel. +32 9 210 55 20 fax. +32 9 230 69 68
Ir Alexander Willems en Ir Bart Callie
STABILITEIT (terrassen)
Studiebureel CLAEYS Engineering ebvba
Kleitstraat 26, 9930 ZOMERGEM
tel. +32 9 372 96 90
Ir Marc Claeys
Ingenieursbureau Ben Verbeeck en partners bvba (eerste berekeningen)
Herman Ullenslei 9, 2640 MORSTEL
tel. +32 477 633 544
Ir Ben Verbeeck
Technieken
Studiebureel INGENIUM nv
Nieuwe St-Annadreef 23, 8200 Brugge
tel. +32 50 40 45 30 fax. +32 50 40 45 34
Ir Nicolas Vyncke en Ir Jan Robert
Akoestiek
Studiebureel VK Engineering nv
Axxes Business Park, Guldensporenpark Building A n°4, 9820 MERELBEKE
tel. +32 9-210 31 51 fax. +32 09-210 31 59
Laurens Boeckx
Veiligheidscoordinatie
Studiebureau Archiline nv (studie)
Maalsesteenweg 164, 8310 Sint-Kruis
tel. +32 50 37 21 00 fax. +32 050 36 05 93
Olivier Lemoine
en
Studiebureau IVW-Consult bvba (uitvoering)
Ten Bosse 40, 9800 DEINZE
Tel : +32 9 386 65 99
Ir Ignace Van Wonterghem
EPB-verslaggeving
Studiebureau Archiline nv (studie)
Maalsesteenweg 164, 8310 Sint-Kruis
Tel. +32 50 37 21 00 fax. +32 50 36 05 93
Olivier Lemoine
en
Studiebureau Tom Henderyckx bvba (uitvoering)
Prinsessestraat 9, 8870 IZEGEM
Tel. +32 473 56 76 50
Tom Henderyckx
BRANDVEILIGHEID (uitvoering)
Studiebureau Fire Engineered Solutions Gent bvba
Oudenaardsesteenweg, 32G, 9000 GENT
Tel. +32 92 80 03 69
Ir Bart Van Weyenberge
WINDTESTEN
VON KARMAN INSTITUTE FOR FLUID DYNAMICS
Waterloosesteenweg 72, 1640 SINT-GENESIUS-RODE
Tel. +32 2 359 96 00
3D-Beelden
POLYGON GRAPHICS
Koning Leopold I-straat 4, 8500 Kortrijk
Tel. +32 56 22 28 00 fax. +32 56 22 28 01
Stijn Stragier, architect
Artistieke integratie
Georges MEURANT
Soevereinstraat, 50, 1050 ELSENE
Tel. +32 2 514 24 65
Energetische performanties
Verliesoppervlakte : 6.631,15 m²
v50-waarde : 1,86 m³/h/m² (< 6 m³/h/m²)
n50-waarde : 0,44/h
Voor en 3D, 360° virtuele tour, neem een kijkje naar www.polygon360.be/ktower.
Time lapse video by Time-Lapse Factory – Carol Kohen
© Foto’s: Carol KOHEN
© Site foto’s: Jelle VANDECASTEELE
© Site foto’s: Franck De BRABANDERE
© Site foto’s: Jacques CEYSSENS
© Foto’s: Quentin OLBRECHTS
© Pictures of Kortrijk under the snow from the top of K-Tower: Tony Decruyenaere
For plans sections and elevations, please refer to the archives section of the site available from the “references” menu.