1
De lidstaten willen zichzelf niet opheffen; dat beperkt
hun belangstelling voor de vraag hoe ooit één te worden.
Wel staan zij op elk moment voor de vraag:
Waarom zijn
we samen?
Wat onderscheidt ons van de niet-leden? Het
antwoord bepaalt de uitstraling naar de rest van de wereld
en naar de Eigen bevolkingen. Ook die laatste willen graag
weten in wat voor gezelschap ze terechtgekomen zijn. De
zelfdefinitie van de ledenkring was steeds inzet van poli-
tieke strijd.
Luuk van Middelaar
De passage naar Europa. Geschiedenis van een begin
17
EUROPA
Europa is gebouwd als zetel voor de toekomstige ‘Europese toppen’: de periodieke
samenkomsten van de staats- en regeringsleiders van de achtentwintig landen van
de Europese Unie. Europa zal ook de nieuwe zetel worden van de Raad van de
Europese Unie, een echte ‘Ministerraad’ die de regeringsleden van de diverse staten
samenbrengt in functie van de behandelde onderwerpen: buitenlandse zaken, eco-
nomie en financiën, milieu, defensie, landbouw… De Europese Raad is het opperste
politieke orgaan van de Unie. Het verdrag van Lissabon (2008) heeft deze uitvoerende
macht meer gezag gegeven dan ooit tevoren. Om zijn legitimiteit als democratische
instelling te bekrachtigen, heeft het voor de Raad van de Europese Unie de verplich-
ting geschapen publiek te zetelen als er beraadslaagd wordt over een voorstel voor
een wetgevende handeling: ‘Het is een kleine maar reële stap naar de geleidelijke
evolutie van de Raad in een Kamer van Staten naar het model van de federale sys-
temen’ [Y. Bertoncini, Th. Chopin, A. Dulphy,
et al.
,
Dictionnaire critique de l’Union
européenne
, Armand Colin, 2008]. De Europese Raad en de Raad van de Europese
Unie vormen de derde zijde van de ‘institutionele driehoek’, naast de Commissie en
het Parlement. Naast? De drie instellingen bevinden zich in dezelfde wijk in Brussel,
gelegen tussen het Jubelpark, het Schumanplein en het Leopoldpark; aan weerszij-
den van de Wetstraat staan de gebouwen van de Europese Commissie (Berlaymont,
Karel de Grote-gebouw) en die van de Europese Raad en de Raad van de Europese
Unie (Justus Lipsius, Résidence Palace, Lex) tegenover elkaar. Nauwelijks iets verder-
op ligt de Leopoldruimte met de gebouwen van het Europese Parlement. Die con-
centratie is in feite de grootste troef van Brussel.
VAN RéSIDENCE PALACE
TOT EUROPA
VAN RéSIDENCE PALACE TOT EUROPA
