138
EUROPA
Aan de hand van het omhulsel van het gebouw kunnen we raden welk beeld de glazen
schubben zullen bieden. Door zijn glans en zijn rondingen zal de lantaarn met zijn gevel
van duizenden gebogen facetten het atrium op elk uur van de dag doen oplichten. Is het
moeilijk om ons een veelhoek voor te stellen met duizend (chiliogoon) of tienduizend
(myriogoon) zijden, geklemd tegen de flanken van dat reuzenlichaam [‘
… je ne peux
pas imaginer les mille côtés d’un chiliogone, comme je fais les trois d’un triangle, ni,
pour ainsi dire, les regarder comme présents avec les yeux de mon esprit’
. Descartes,
Méditations
, VI], dan kunnen we ons toch een beeld vormen van het mechanisme van
een dergelijke constructie. Het aanhechten van de panelen op de structuur en de nauw-
keurigheid waarmee ze op de curven van de lantaarn moeten worden geassembleerd,
is een van die architecturale details die moeilijk te bevatten zijn zonder enige notie van
de technische handeling van de kunst of de effecten die ze bewerkstelligen. Indien we
een kijkje konden nemen tijdens het monteren van die glazen trapeziums, dan zouden
we dunne horizontale plaatjes zien, verbonden met de verticale raamlijsten van de pri-
maire structuur, en de metalen ramen waarin elk deeltje afgestemd is op de algehele
geometrie, zijn mechanische tolerantie en de continuïteit die noodzakelijk is tussen de
naast elkaar liggende panelen. Dat alles om de schoonheid van het resultaat te verzeke-
ren. Het animatievermogen van de architectuur is, net zoals in de beeldindustrie maar
dan op ware grootte, verbonden met de kracht van het beeld en met een technische ac-
tie gericht op onze perceptie. Het succes hangt af van het samenvoegen van een over-
zichtsbeeld en een logische inductie die ontstaat uit het aaneenschakelen van details. Al
die spanningen van het bouwproces zinderen door in de zintuiglijke gewaarwording van
degene die nochtans niks gezien heeft en niet bekend is met het draaiboek van de werf.
Een zeefdruk van witte lijnen op glaspanelen, ditmaal voor het oog zichtbaar, bevestigt
tegelijk de nauwkeurigheid van het patroon en de uitgekiende gradaties voor de finesse
van de waarneming. De tekening en het ritme van de ontwerpen beperken het uitzicht
vanaf het atrium naar de binnengalerijen in de lantaarn, meer dan ze het uitzicht in de
omgekeerde richting belemmeren, van binnen naar buiten dus. Hierbij vergezellen de
variaties van het motief de curven van het volume en versterken ze op esthetische wijze
het ritme van zijn verticale opstelling. Hoe meer de blik zich naar het convexe middel-
punt richt, hoe meer de transparantie afneemt. De tussenruimte tussen de stroken met
zeefdruk wordt kleiner en hun spanten worden dikker naar de centrale panelen toe, het
verst verwijderd van de basis en van de top: halverwege is de textuur dikker, daar waar
de lantaarn breder is; boven en onder losser en wijder, daar waar de lantaarn versmalt.
Patroon van de gezeefdrukte glaswanden van de lantaarn (aanzicht AA, zie p. 143), 2012.
GLAZEN ELLIPSEN
